Parounico(-de-Kapel)
Paronychia kapela
Caryophyllaceae Illecebraceae
Noms en français : Paronyque imbriquée, Paronyque de Kapel.
Descripcioun :Poulido planto, aquelo parounico que rebalo sus li roucas e tepiero de mountagno. Se fai aremarca emé si gràndi bratèio argentado. Li petalo, au contro, se vèson pas gaire. L'autro parounico que s'atrovo en mountagno, Paronychia polygonifolia fai pas de bratèio tant grosso. Au nostre isto la souleto subsp., serpyllifolia.
Usanço :Ei couneigudo pèr lucha contro la fèbre, en tisano.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paronychia
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso de cresten
- Marlo
- Roucas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso
Ref. sc. : Paronychia kapela (Hacq.) A.Kern., 1869
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786